Bingöl Üniversitesi Yaşayan Diller Enstitüsü Zaza Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalında Doktora yapan Yılmaz Kanat'ın 'Batı Kaynaklarında Zazalar ve Zazaca' adlı kitabı çıktı.
Solhanlı hemşehrimiz Yılmaz Kanat'ın
'Batı Kaynaklarında Zazalar ve Zazaca' adlı kitabı çıktı.
Kitabıyla ilgili yaptığı çalışmalar konusunda verdiği bilgide, Zaza halkının, dilini 1899 yılına kadar yazılı hale getirmediği için Zazalar eliyle yazılmış Zazaca ve Zazalar hakkında tarihi kayıt ile belgeler bulunmadığını belirten Kanat, kitabın yazılmasının sebebini şöyle özetledi;
“Fakat Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde Avrupa'dan çeşitler amaçlar için Osmanlı ve Anadolu coğrafyasına gelen araştırmacılar, dilbilimciler, filologlar, etnologlar, antropologlar, akademisyenler, seyyahlar ve oryantalistler Zazalar ve Zazaca hakkında karanlık tarihsel dönemleri aydınlatacak kayıtlar yapmışlardır. Bu kitabın yazılmasının en büyük nedenlerinden birisi de bu karanlık dönemleri aydınlığa çıkarmaktır.”
KİTABIN KAPSAMI
Kitap, Zazalar ve Zazaca hakkında
yazılmış Batı kaynaklarını kapsamaktadır. Bu kaynaklar, dilbilimsel çalışmalar,
gezi notları, tarih, kültür, antropoloji, etnoloji, din ve inanç ile ilgili
çalışmalar, raporlar, bildiriler, arşivler ve gazetelerde yer alan yazılar,
ansiklopedilerde yer alan bilgiler ve haritalardır.
KİTABIN YAPISI
Kitap, altı bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölümde dilbilimsel çalışmalarda Zazalar ve Zazaca hakkında yazılmış
kaynaklar incelenmektedir. İkinci bölümde gezi notlarında ve coğrafya
dergilerinde Zazalar ve Zazaca hakkında yazılmış kaynaklar incelenmektedir.
Üçüncü bölümde tarih, kültür, antropoloji, etnoloji, din ve inanç ile ilgili
çalışmalarda Zazalar ve Zazaca hakkında yazılmış kaynaklar incelenmektedir.
Dördüncü bölümde raporlar, bildiriler, arşivler ve gazetelerde Zazalar ve
Zazaca hakkında yazılmış kaynaklar incelenmektedir. Beşinci bölümde
ansiklopedilerde Zazalar ve Zazaca hakkında yazılmış kaynaklar incelenmektedir.
Altıncı bölümde haritalarda Zazalar ve Zazaca hakkında yazılmış kaynaklar
incelenmektedir.
“ZAZALAR KÜRT MÜDÜR?” SORSUNA YANIT…
Bu kitap, Zazalar ve Zazaca hakkında
yazılmış batı kaynaklarını bir araya getiren ilk kapsamlı çalışmadır. Kitap,
Zazalar ve Zazaca hakkındaki bilgi birikiminin genişletilmesine ve Zazaların
tarihinin ve kültürünün daha iyi anlaşılmasına katkıda bulunacaktır. Yıllardır
tartışma konusu olan Zazaların etnik-dilsel aidiyeti tarafsız bir göz olan Batı
kaynakları tarafından nasıl görüldüğü açıklanmaya çalışılmıştır. Kitap, Zazalar
Kürt müdür değil midir, Zazalar ayrı bir halk mıdır, Zazaca Kürtçenin bir
lehçesi midir, yoksa Zazaca bağımsız bir dil midir sorularına net bir şekilde cevaplar
barındırmaktadır."
YILMAZ KANAT KİMDİR?
1982 yılında Bingöl ili Solhan ilçesi
Yenidal Köyüne bağlı Seydangölü Mezrasında doğdu. Ilkokulu üçüncü sınıfa kadar
Solhan Yatlı ilköğretim Bölge Okulunda okudu. Ardından ailesi Adana'ya göç
ettiği için ilkokulu Adana' da tamamladı. Ortaokul ve liseyi de Adana'da okudu.
2002-2009 yılları arasında Anadolu Üniversitesinde İngilizce Öğretmenliği
lisans bölümünü bitirdi. 2014-2019 yıllar arasında Bingöl Üniversitesi Yaşayan
Diller Enstitüsü Zaza Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalında yüksek lisans yaptı.
Şu anda aynı anabilim dalında doktora eğitimine devam etmektedir.
2011 yılında Hakkâri Yüksekova'da başladığı İngilizce öğretmenliğine Adana ve Antalya'daki farklı okullarda devam etti. Şu anda İstanbul'da öğretmenlik mesleğine devam etmektedir.
2014-2015 yılları arasında Vengê Welatê Zazayan adlı beş sayılık Zazaca gazete çıkardı, 2015-2017 yılları arasında Adana Zaza-Der yöneticiliği yaptı. Yüksekova Dilektaşı Köyü İlköğretim Okulu'nda üç yıl müdürlük yaptı. Evli ve üç kız çocuğu babasıdır.