Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğü, AYM kararı ile ilgili açıklama yaptı.
Basın İlan Kurumu Genel Müdürlüğünden yapılan açıklamada, şu
ifadelere yer verildi: "Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) 10 Mart 2022 tarihinde
oy çokluğu ile aldığı 2016/5903 başvuru numaralı kararı, Resmi Gazete’nin 10
Ağustos 2022 tarih ve 31919 sayılı nüshasında yayımlanmıştır. Kurumumuzca,
gerekçesiyle birlikte bugün öğrenilen AYM kararına ilişkin; kamuoyunun bilgilendirilmesi
adına aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek duyulmuştur.
En başta vurgulamak isteriz ki, 02 Ocak 1961 tarih ve 195
sayılı Basın İlan Kurumu Teşkiline Dair Kanunun “Müeyyide” başlıklı 49.
maddesi, bugüne kadar hiç değişmemiştir. Genel Kurulumuz, söz konusu maddeye
dayanarak 1961, 1964, 1994 ve 2022 yıllarında Basın Ahlak Esaslarını
belirlemiştir. Bütün bu mevzuat hükümleri birçok mahkeme kararında hukuki
kaynak olarak kabul edilmiştir.
Hatta AYM’nin 2016/5653, 2016/73997 ve 2017/30597 başvuru
numaralı kararlarında, anılan kanun hükmünün kanunilik ölçütünü karşıladığı
açıkça vurgulanmıştır. Bu tespitin ardından Anayasa Mahkemesi, basın ahlak
esasları ile ilgili olarak kendisine yapılan başvuruları münferit olarak ele
almış ve müeyyide kararının ölçülülük ilkesine uygun olup olmadığını esastan
incelemiştir. Ancak bu son kararıyla AYM, 195 sayılı Kanunun 49. maddesinde
yapısal bir sorun tespit ederek, önceki görüşünden ayrılmış ve anılan kanun
hükmünün temel hak ve hürriyetlerin sınırlanmasında kanunilik unsurunu
taşımadığı sonucuna varmıştır.
Bugün, AYM’nin görüş değişikliği içeren bu kararı, kanun
maddesinin iptali kararı değildir. AYM, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM)
ilgili kanun maddesi hükmünün; kararda bahsi geçen dengeleme ölçütleri göz
önüne alınarak yeniden düzenlenmesini önermektedir. Önemle belirtmek isteriz
ki, AYM kararında, kişilik haklarına saldırı mahiyetinde olan ve eleştiri
sınırlarını aşan ve/veya kanunlarında yaptırıma bağlanan suç kapsamında yer
alan haberlerin, yaptırıma tabi tutulmasının hukuk devletinin bir gereği olduğu
ifade edilmektedir.
Kararda, basının niteliklerini artırma ve basının özellikle
ekonomik özgürlüğünün tesisini sağlama gayesiyle kurulan bir kuruma, müeyyide
uygulama yetkisinin verilebileceği hükme bağlanmaktadır. Dolayısıyla AYM, Basın
İlan Kurumu’nun müeyyide uygulama yetkisinin bulunduğunu açıkça ifade
etmektedir. Olağanüstü gündemle toplanan ve AYM’nin kararını bu çerçevede
değerlendiren Yönetim Kurulumuz, TBMM tarafından 195 sayılı Kanunun 49.
maddesinde değişiklik yapılana kadar Basın Ahlak Esasları kapsamında yapılan başvuruları
toplantı gündemine almamaya karar vermiştir."