5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanunun ad ve soyadı düzeltilmesi başlıklı ek geçici 8. maddesinde yapılan değişiklikle vatandaşlar bir defaya mahsus mahkeme kararına ihtiyaç duymadan ad ve soyadı değişikliği yapabilecek.

Nüfus Hizmetleri Kanunu ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun kapsamında vatandaşların Soyadı Kanunu'na aykırı olan, umumi edebe uygun olmayan, küçük düşürücü veya gülünç olan soyadları, yazım, imla hatası veya düzeltme işareti kullanılmasından kaynaklı anlam değişikliği bulunan ad ve soyadlarını mahkeme kararı aranmaksızın, il veya ilçe idare kurullarının vereceği kararla bir defaya mahsus değiştirebilecek.

İçişleri Bakanlığı tarafından Bingöl Valiliğine gönderilen genelgede,”5490 sayılı Kanuna eklenen Geçici 8’inci Maddede “Kişinin iki yıl içerisinde yerleşim yerinin bulunduğu nüfus müdürlüğüne yazılı olarak başvurması kaydıyla 21/6/1934 tarihli ve 2525 sayılı Soyadı Kanununun 3 üncü maddesine aykırı soyadları ile yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanılmamasından kaynaklanan anlam değişiklikleri bulunan ad ve soyadları mahkeme kararı aranmaksızın il veya ilçe idare kurulunun vereceği kararla bir defaya mahsus olmak üzere değiştirilebilir. İl ve ilçe idare kurullarının vereceği karar kesindir. Soyadı değiştirilen erkek ise kendisi ile birlikte varsa karısının ve müracaat tarihinde ergin olmayan çocuklarının da soyadları düzeltilir. Soyadı değiştirilen kadın ise kendisi ile birlikte ergin olmayan evlilik dışı çocukları varsa onların da soyadları düzeltilir.” hükmü yer almıştır. 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun Geçici 8'inci maddesi ve ilgi genelgemiz uyarınca, 2525 sayılı Soyadı Kanununun 3'üncü maddesine aykırı soyadları ile yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanılmamasından kaynaklanan anlam değişiklikleri bulunan ad ve soyadların mahkeme kararı aranmaksızın il veya ilçe idare kurulunun vereceği kararla bir defaya mahsus olmak üzere değiştirilebileceği öngörülmüştür.

Bu kapsamda;

1- Kişilerin ad ve/veya soyadı değişikliği taleplerinde yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanılmamasından kaynaklanan anlam değişikliği olup olmadığı hususlarında değerlendirme yapılmasında Türk Dil Kurumu Başkanlığının Yazım Kılavuzu ile birlikte yine Türk Dil Kurumunun Türkçe Sözlüğünden istifade edilmesi,

2- 7039 sayılı Kanun ile 5490 sayılı Kanuna eklenen Geçici 8’inci maddenin yürürlüğe girmesinden önce mahkeme kararı ile ad ve/veya soyadı değiştiren kişilerin, Geçici 8’ inci madde kapsamındaki ad ve/veya soyadı değiştirilmesine/düzeltilmesine yönelik taleplerinin değerlendirilmesi,

3- Kişilerin mevcut isimlerine ikinci veya üçüncü isim ekletilmesine veya mevcut iki/üç isminden birinin/ikisinin çıkarılmasına yönelik talepleri, 5490 sayılı Kanunun Ek Geçici 8'inci Maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün olmadığından, bu yöndeki talepler il ve ilçe idare kurullarınca reddedilmesi,

 4- Arapça ve Farsça kökenli "Muhammet, Ahmet, Zeynep, Mahmut vb." özel adların "Muhammed, Ahmed, Zeyneb, Mahmud, vb." olarak düzeltilmesi taleplerinin değerlendirilmesi, gereklidir. Talimatın, il ve ilçe idare kurulları ile ilçe nüfus müdürlüklerine dağıtımı il nüfus ve vatandaşlık müdürlüklerince yapılacaktır.”denildi.